Ważne!!!
Rozwój psychoruchowy dzieci przebiega bardzo indywidualnie, ale zwykle odbywa się zgodnie z pewnym uproszczonym schematem, określającym przeciętny wiek, w którym dziecko osiąga kolejny kamień milowy. Każde dziecko rozwija się jednak według swojego rytmu i nieco spóźnione pojawianie się „kamieni milowych” nie oznacza od razu poważnego zaburzenia rozwojowego. Wszelkie klasyfikacje, normy stanowią dla nas wskazówkę dotyczącą tego, czego możemy na danym etapie się spodziewać.
0 miesięcy
- W leżeniu na brzuchu :
– obraca głowę z położenia środkowego w bok
– kończyny całkowicie zgięte
– odruchowe pełzanie nóżkami - Przy próbie postawienia, odruchowy wyprost nóg
- Chód automatyczny
- Na plecach
– ułożenie głowy na boku
– naprzemienne ruchy kończyn - Przy podciąganiu do siadu głowa opada w przód
- W pozycji siedzącej kilkakrotnie unosi głowę i utrzymuje ją przez 1 s
- Dłonie zamknięte, odruch chwytny rąk.
- Reaguje niechęcią na ostre światło i głośne dźwięki
1 miesiąc
- W leżeniu na brzuchu unosi na moment głowę( do 3 sekund)
- W leżeniu na plecach głowa w linii środkowej przynajmniej przez 10,15 sekund
- Mimowolnie prowadzi rękę do ust
- Stawia opór przy próbie otwierania pięści
- Dłonie częściej lekko otwarte
- Zauważa czerwoną zabawkę i śledzi ją wzrokiem w bok do kąta 45 stopni
- Wymawia samogłoski z „a” i „e” połączone z „h”
2 miesiące
- W leżeniu na brzuchu unosi głowę do kąta 45 stopni i utrzymuje ją przez 10s
- Zanikanie chodu automatycznego i reakcji podparcia
- W siadzie nie prostuje tułowia i trzyma głowę prosto przez 5s
- Energicznie wymachuje nóżkami
- Trzyma grzechotkę przez krótki czas
- Zatrzymuje wzrok na poruszającej się twarzy i śledzi ją
- Śledzi grzechotkę od jednego oka do drugiego do kąta 90 stopni
- Reaguje na dźwięk dzwonka
- Wymawia głoski gardłowe „e-che”, „ek-che”, „e-rrhe” ( gaworzenie )
- Pierwszy uśmiech
3 miesiące
- W leżeniu na brzuchu unosi głowę pod kątem 45 – 90 stopni i utrzymuje przez dłuższy czas
- Podpiera się na przedramionach
- Podnosi ręce nad głowę i obserwuje je
- Dłonie otwarte
- Porusza grzechotką włożoną mu do ręki
- Przy podciąganiu do pionu lekko unosi głowę
- W siadzie kontroluje głowę przez 0,5min
- Postawione opiera się o podłoże nogami ugiętymi w kolanach i biodrach, jedna noga unosi się automatycznie
- Wiedzie na wpół otwartą rękę do trzymanej przed nim zabawki
- Można wyróżnić trzy różne dźwięki krzyku
- Szuka wzrokiem źródła dźwięku
- Uśmiecha się
- Pierwsze łańcuchy sylabowe
4 miesiące
- W leżeniu na brzuchu trzyma łokcie przed ramionami w pewnym podporze na przedramionach
- Naprzemiennie kopie nóżkami
- Dobra kontrola głowy
- Zdarza się obrót z brzucha na plecy
- W leżeniu na plecach podnosi ręce do ust, sięga do kolan
- Siedzi podtrzymywany za dolną część tułowia, ręce opadają do tułowia
- W staniu opiera się na palcach z naprzemiennym zginaniem i prostowaniem kończyn w stawach kolanowych i skokowych
- Przemieszcza się wokół własnej osi
- Wkłada zabawkę do ust
- Zbliża niepewnie dłoń do grzechotki, bawi się palcami
- Grucha i śmieje się
- Wydaje okrzyki radości
- Głoski szczelinowe ( podobne do „w” )
5 miesięcy
- W leżeniu przodem buja się przód – tył i na boki, unosi ręce z wyprostem nóg ( pływanie )
- Podpiera się na prostych rękach i sięga po zabawkę umieszczoną na wysokości wzroku
- W leżeniu na plecach sięga do stóp i prowadzi je do ust, aktywnie unosi głowę
- Przetacza się z brzucha na plecy i odwrotnie
- Siedzi pochylony
- Chwyta grzechotkę całą dłonią z prostym kciukiem, wkłada ją do buzi i przekłada z ręki do ręki
- W staniu opiera się na czubkach palców
- Wypowiada rytmiczne ciągi sylabowe
- Szuka szeleszczącego papieru przez zwrócenie głowy
- Śmieje się głośno, gdy się je zaczepia
6 miesięcy
- W leżeniu na brzuchu podpiera się na dłoniach i stopach
- Siedzi z prostymi plecami, a mając oparcie chwyta grzechotkę jedną ręką, początki podparcia z przodu rękoma
- Trzymane pionowo utrzymuje częściowo ciężar ciała
- W leżeniu na plecach unosi głowę i bawi się stopami
- Przy podciąganiu samo trzyma się za podane palce i aktywnie się podciąga
- Początek reakcji równoważnych
- Sięga tylko po jedną z dwóch podanych kostek ( drugą upuszcza )
- Wyciąga rączki, by go wziąć na ręce
- Lokalizuje dźwięk przez zwrócenie głowy lub wzroku
- Rozpoznaje obce osoby
- Spogląda za przedmiotem, który upadł
- Gaworzenie : szeregowanie rozmaitych wyraźnych sylab ze zmianą siły dźwięku i wysokości tonu
7 miesięcy
- Samo podciąga się do pozycji siedzącej
- Siedzi jeszcze niepewnie, balansuje
- Pełza okrężnie, do tyłu, przodu
- Obraca się w obie strony
- Podciągane do stania stoi przez moment trzymane za ręce, sprężynuje
- W leżeniu na plecach bawi się swoimi stopami
- Chwyta palcami i prostym kciukiem
- Sięga po każdą kostkę obiema rękami
- Obraca zabawkę w ręce i uderza nią w stół
- Uważnie obserwuje czynności osób mu bliskich
- Zdolność dostrzegania szczegółów
- Wymawia sylaby „la, wa, ta, ba, ka”
- Rozumie zabawę „moje, moje” i „a – kuku”
8 miesięcy
- Siedzi pewnie bez oparcia
- Z leżenia na brzuchu siada zginając biodra i obracając tułów
- Równowaga w siadzie, podpiera się z przodu i z boku
- Sprawnie pełza
- Zdarza się, że przyjmie pozycję czworaczą, buja się w tej pozycji do przodu i tyłu
- Próbuje podnieść się do stania
- Stoi trzymane za ręce
- Świadomie wypuszcza przedmioty
- Chwyt pęsetowy
- Odwraca głowę szukając znanych mu osób i przedmiotów
- Boi się obcych osób
- Próbuje naśladować cmokanie i śpiewanie
- Zaczyna szeptać
- Wymawia „ma-ma”, „ta-ta”
- Patrzy na odbicie w lustrze nie szukając z nim kontaktu
9 miesięcy
- Raczkuje
- W siadzie dobra równowaga, obraca się wokół własnej osi, podpiera się z tyłu
- Trzymane za ręce stoi na całych podeszwach aktywnie podnosząc nogę
- Celowo upuszcza przedmiot
- Dotyka palcem wskazującym szczegółów zabawki
- Zdejmuje z głowy czapkę
- Robi „kosi-kosi”
- Nasłuchuje tykania zegarka
- Złości się gdy zabiera mu się zabawkę
- Rozpoznaje obce osoby
- Zauważa kostkę w pojemniku i sięga po nią
10 miesięcy
- Wspina się
- Chodzi bokiem trzymając się poręczy
- Stabilnie siedzi w siadzie prostym
- Dobrze siedzi na krześle
- Wyjmuje mały przedmiot z dużego
- Podaje zabawkę ale nie potrafi jej wypuścić z ręki
- Posuwa kostkę po stole, aby ją zrzucić
- Prowadzi monologi, naśladuje dźwięki
- Reaguje na swoje imię i polecenie „daj mi”
- Zaczyna rozumieć pochwałę
11 miesięcy
- Staje samodzielnie chwytając się poręczy
- Chodzi bokiem trzymając się mebli
- Chodzi trzymane
- Dobra równowaga w siadzie, nawet przy podnoszeniu jednej nogi do góry
- Chwyta guzik zgiętym kciukiem i palcem wskazującym – chwyt szczypcowy
- Znajduje schowaną pod przykryciem zabawkę
- Próbuje wyjąć kostkę z sześcianu
- Przyciąga zabawkę za sznurek 1
- Na prośbę dorosłego podaje przedmiot
- Pierwsze sensowne słowo
- Kiwa głową na „nie”
- Robi „pa-pa”
- Wykonuje proste polecenia
12 miesięcy
- Chodzi trzymane za jedną rękę
- Pierwsze samodzielne kroki z uniesionymi rękami
- Dobra równowaga w klęku z prostym tułowiem
- Wkłada mały przedmiot do dużego
- Potrafi samodzielnie pić z kubeczka
- Próby samodzielnego jedzenia łyżką
- Wymawia trzy pierwsze słowa dwusylabowe
- Jeśli jest samo, prowadzi monologi sylabowe
- Reaguje swoim głosem na muzykę
- Na polecenie: szuka, znajduje i przynosi wybrane przedmioty
- Rozumie „zabawę w łapanego”
- Bawi się swoim odbiciem w lustrze
I jeszcze raz…
Pamiętajmy!!!
Rozwój psychoruchowy dzieci przebiega bardzo indywidualnie, ale zwykle odbywa się zgodnie z pewnym uproszczonym schematem, określającym przeciętny wiek, w którym dziecko osiąga kolejny kamień milowy. Każde dziecko rozwija się jednak według swojego rytmu i nieco spóźnione pojawianie się „kamieni milowych” nie oznacza od razu poważnego zaburzenia rozwojowego. Jednocześnie, jeśli coś w rozwoju dziecka nas niepokoi, warto skonsultować to ze specjalistą (pediatrą, fizjoterapeutą, psychologiem, logopedą, etc.).
oprac. EDYTA KLUBA – fizjoterapeuta, terapeuta NDT-Bobath i NDT-Bobath Baby