Prawidłowa postawa ciała i wady w obrębie kręgosłupa

Nie od dziś wiemy, że lepiej jest zapobiegać niż leczyć,  również w przypadku wad postawy.  Dlatego bardzo istotna okazuje się profilaktyka oraz regularne badania w celu wczesnego wykrycia problemu. Pierwszym ważnym a być może najważniejszym elementem jest obserwacja dziecka przez rodziców.  To właśnie rodzice widząc dziecko codziennie mają szansę zauważyć pierwsze problemy. Warto przyjrzeć się dziecku zarówno podczas statycznych pozycji (pozycja siedząca, stojąca) jak i ocenić sposób poruszania się.  W przypadku jakichkolwiek wątpliwości należy udać się do specjalisty (lekarz,  fizjoterapeuta) który zbada postawę ciała.  Obecne narzędzia diagnostyczne pozwalają na bardzo dokładną ocenę postawy ciała.

Istotnym działaniem jest profilaktyka, która powinna być wdrażana od najmłodszych lat. Działania profilaktyczne w przypadku wad postawy obejmują przede wszystkim regularną aktywność fizyczną,  a także ograniczenie przebywania w nieprawidłowych pozycjach statycznych (telewizor, komputer, smartfon). Wszelka aktywność prowadząca do wzmocnienia aparatu mięśniowo-więzadłowego będzie zmniejszała ryzyko wystąpienia wad postawy.

Prawidłowa postawa ciała – taki układ poszczególnych odcinków ciała niedotkniętych zmianami, który zapewnia optymalne zrównoważenie i stabilność ciała, wymaga minimalnego wysiłku mięśniowego, zapewnia dużą wydolność statyczno-dynamiczną oraz stwarza warunki właściwego ułożenia i działania narządów wewnętrznych. Poprawna postawa ciała jest warunkiem prawidłowego rozwoju fizycznego i psychicznego. Postawa ciała jest różna w zależności od wieku.

Wady w obrębie kręgosłupa:

• plecy okrągłe to wada postawy charakteryzująca się pogłębieniem kifozy w odcinku piersiowym kręgosłupa. Hiperkifoza piersiowa wykazuje tendencję do kompensacji poprzez sąsiadujące odcinki kręgosłupa. Równie istotnym aspektem wady jest zapadnięcie się klatki piersiowej, co upośledza jej funkcje oddechowe. Osoby z plecami okrągłymi poza zaokrąglonymi plecami, charakteryzują się sylwetką z wysuniętymi barkami i głową do przodu.

• plecy wklęsłe to wada postawy, w której obserwuje się pogłębienie lordozy w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. O hiperlordozie mówimy, kiedy szczyt lordozy oddalony jest o co najmniej 3,5 cm od pionu spuszczonego z guzowatości potylicznej zewnętrznej. Poza hiperlordozą lędźwiową, charakterystyczne jest uwypuklenie brzucha oraz pośladków, a także przykurcz zgięciowy w stawach biodrowych i zwiększone przodopochylenie miednicy.

• plecy okrągło-wklęsłe to wada , w której występuje jednoczesne pogłębienie kifozy piersiowej i lordozy lędźwiowej. Postawa osoby z plecami okrągło-wklęsłymi charakteryzuje się protrakcją głowy i barków, zapadniętą klatką piersiową, odstającymi i szeroko rozstawionymi łopatkami oraz uwypuklonym brzuchem i miednicą ustawioną w nadmiernym przodopochyleniu. Ze względu na istotne przesunięcia dochodzi do zaburzenia funkcji narządów wewnętrznych oraz funkcji oddechowej klatki piersiowej.

• plecy płaskie to wada postawy, w której dochodzi do spłaszczenia fizjologicznych krzywizn kręgosłupa. Dodatkowo obserwuje się zaburzone ustawienie miednicy, w tyłopochyleniu.

oprac. EDYTA KLUBA – fizjoterapeuta, terapeuta NDT-Bobath i NDT-Bobath Baby